W pierwszej części analizy zostaną zaprezentowane podstawowe dane dotyczące dochodów uzyskiwanych przez gospodarstwa domowe, w tym zmiany ich nominalnej i realnej wartości.
Główny Urząd Statystyczny opublikował kilka dni temu dane dotyczące budżetów gospodarstw domowych w roku 2013. Oprócz informacji o strukturze demograficznej gospodarstw, główne dane dotyczą dochodów uzyskiwanych przez nie i realizowanych wydatków.
W opracowaniu za rok 2013, uwzględniono również dane z lat wcześniejszych, co pozwala na analizę wybranych zjawisk w czasie bez konieczności analizy opracowań z lat ubiegłych.
Jedna z podstawowych kategorii prezentowanych w opracowaniu są przychody osiągane z różnych źródeł, a zebrane w kategorii dochodu rozporządzalnego. Dochód ten jest sumą bieżących dochodów gospodarstwa domowego z poszczególnych źródeł pomniejszoną o zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych płacone przez płatnika w imieniu podatnika (od dochodów z pracy najemnej oraz od niektórych świadczeń z ubezpieczenia społecznego i świadczeń pozostałych), o podatki od dochodów z własności, podatki płacone przez osoby pracujące na własny rachunek, w tym przedstawicieli wolnych zawodów i osób użytkujących gospodarstwo indywidualne w rolnictwie oraz o składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne [1].
Wykres 1 prezentuje nominalne wartości przeciętnego miesięcznego dochodu rozporządzalnego w latach 2000-2013.
Wykres 1. Nominalne wartości przeciętnego miesięcznego dochodu rozporządzalnego w latach 2000-2013
Źródło: Budżety Gospodarstw Domowych w 2013 r., Wyd. GUS, Warszawa 2014, Tablice.
Analizując zmianę wartości dochodów można dokonać odniesienia do ich wartości nominalnych lub realnych. Te drugie uwzględniają zmiany cen towarów i usług (Wykres 2).
Wykres 2. Dynamika zmian wartości nominalnych i realnych przeciętnego miesięcznego dochodu rozporządzalnego w latach 2001-2013
Źródło: Budżety Gospodarstw Domowych w 2013 r., Wyd. GUS, Warszawa 2014, Tablice.
Można zauważyć, że o ile w latach 2005-2008 nastąpił znaczący przyrost wartości dochodów w obu ujęciach, o tyle od roku 2010 notuje się znaczący spadek dynamiki ich zmian co powoduje, że realny przyrost wartości dochodów jest niewielki i może być nawet nieodczuwalny przez gospodarstwa domowe.
Przypisy:
[1] Budżety gospodarstw domowych 2013, Wyd. GUS, Warszawa 2014, s. 19.
Zdjęcie: rgbstock.com
