W listopadzie ub. r. Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej opublikowało po raz kolejny wyniki ogólnopolskiego badania liczby osób bezdomnych, które miało miejsce w nocy z 8 na 9 lutego 2017 r. W materiale udostępnionym przez Ministerstwo znajdują się informacje dotyczące działań gmin prowadzonych na rzecz wsparcia osób pozostających bez dachu nad głową, jak i niezwykle istotne wyniki liczenia osób bezdomnych.
Celem tych działań jest zdiagnozowanie ile osób pozostaje bez możliwości zamieszkania w jakimkolwiek lokalu (również rozumianym jako wsparcie instytucjonalne) oraz jakie cechy demograficzne charakteryzują te osoby. W badaniu przeprowadzonym w nocy ze środy 8 lutego na czwartek 9 lutego 2017 r. pracownicy służb gminnych oraz policji dotarli do 33 408 osób w Polsce, które były bezdomne. W stosunku do poprzedniego badania przeprowadzonego w nocy z 21 na 22 stycznia 2015 r. ich liczba zmniejszyła się o 2 753 osoby. Warto zauważyć, że w tego typu badaniach na zmniejszenie występowania zjawiska wpływają dwa czynniki: 1) faktyczne zmniejszenie liczby osób bezdomnych, oraz 2) nie dotarcie do tych osób. Skala spadku (o 7,6 p.porc.) sugeruje jednak, że liczba osób bezdomnych mogła rzeczywiście się zmniejszyć.
Liczbę osób bezdomnych przedstawia wykres 1.
Wykres 1. Liczba osób bezdomnych przebywająca na terenie województwa w nocy z 8 na 9 lutego 2017 r.
Źródło: opracowanie własne na podstawie [1]
Najwięcej osób bezdomnych zaewidencjonowano w województwie mazowieckim i śląskim, najmniej – w podlaskim i świętokrzyskim.
Tym, co powinno wzbudzić największą uwagę u osób czytających raport jest liczba bezdomnych dzieci. Niestety, w najnowszym raporcie zabrakło szczegółowej informacji o liczbie dzieci w podziale na województwa w połączeniu z typem bezdomności (instytucjonalnej i pozainstytucjonalnej). W raporcie przedstawiono jedynie liczbę dorosłych kobiet i mężczyzn oraz dzieci w podziale na najważniejsze miejsca ich przebywania podczas liczenia (instytucjonalne i pozainstytucjonalne).
Tabela 1 przedstawia liczbę osób bezdomnych przebywających w placówkach instytucjonalnych, zaś Tabela 2 – poza nimi.
Tabela 1. Liczba osób bezdomnych zdiagnozowana w trakcie Ogólnopolskiego badania w nocy z 8 na 9 lutego 2017 r. przebywających w placówkach instytucjonalnych
Źródło: jak na Wykresie 1.
Tabela 2. Liczba osób bezdomnych zdiagnozowana w trakcie Ogólnopolskiego badania w nocy z 8 na 9 lutego 2017 r. przebywających poza placówkami instytucjonalnymi
Źródło: jak na Wykresie 1.
W placówkach instytucjonalnych przebywało w nocy spisowej łącznie 881 dzieci, spośród których najwięcej w domach dla matek z małoletnimi dziećmi i kobiet w ciąży (46,1%) oraz w schroniskach dla osób bezdomnych (38,5%). Warto jednak zwrócić uwagę na 21 dzieci przebywających w noclegowniach. O ile wcześniejsze placówki mają z charakteru pomóc kompleksowo osobom bezdomnym, o tyle noclegownie oferują wsparcie doraźne.
Bez tego wsparcia były osoby przebywające poza placówkami instytucjonalnymi. W takich miejscach jak pustostany, altanki działkowe czy domki na działkach przebywało łącznie 3983 osoby dorosłe z 93 dziećmi. W porównaniu z ubiegłym spisem, liczba dzieci znacząco zmniejszyła się (w nocy z 21 na 22 stycznia 2015 r. dzieci przebywających w tego typu miejscach było łącznie 502, z czego 426 w województwie kujawsko-pomorskim [2]. Warto jednak mieć na uwadze, że średnia temperatura w noc spisową w roku 2017 wyniosła około -15 st. C, zaś w dzień wahała się od -8 do -10 st. C [3]. Również liczba dzieci przebywających w tzw. innych placówkach była wysoka (227 osób niepełnoletnich). W porównaniu z danymi z poprzedniego spisu wzrosła ona znacząco (poprzednio było 55 dzieci).
Dane takie zawsze powinny stanowić punkt wyjścia w rozważaniach dotyczących przyczyn bezdomności oraz form opieki nad rodzinami zagrożonymi bezdomnością.
Przypisy:
[1] Sprawozdanie z realizacji działań na rzecz ludzi bezdomnych w województwach w roku 2016 oraz wyniki Ogólnopolskiego badania liczby osób bezdomnych (8/9 luty 2017), Materiał informacyjny, MRPiPS, Warszawa, listopad 2017 r.
[2] Sprawozdanie z realizacji działań na rzecz ludzi bezdomnych w województwach w roku 2014 oraz wyniki Ogólnopolskiego badania liczby osób bezdomnych (21/22 styczeń 2017), Materiał informacyjny, MPiPS, Warszawa, październik 2015 r.
[3] http://www.dziennikzachodni.pl/pogoda/a/pogoda-na-luty-2017-duzo-slonca-i-mroz-do-10-st-c-prognoza-pogody-imgw,11747525/
Zdjęcie: josemdelaa (on pixaby.com)
